• O nas
  • Ekipa
  • Makieta
    • H0
      • Stacja Lewin Leski
      • Stacja Okunin
      • Stacja Zielona
      • Stacja Klecza Górna
      • Stacja Wysoka Gorzowska
      • Stacja Żelistrzewo
      • Stacja Alt Warnow
      • Żwirownia Roszków
      • Przystanek Karnin Gorzowski
      • Ładownia szlakowa
      • Tunel Rydułtowy
      • Szlak dwutorowy „Podlesie”
      • Przystanek Teodorowo
      • Szlak z przejściem na plażę
      • Szlak ze złomowym taborem
      • Szlak z wiaduktem drogowym
      • Szlak klubowy z łąką
      • Szlak klubowy z polem
      • Szlak na Mazurach
      • Stacja techniczna Gorzów
      • Stacja techniczna Oblotka
    • H0e
      • Stacja Rusinowo Wąskotorowe
      • Przystanek Bożepole Mazurskie
      • Szlak jednotorowy Kwidzyn – Mareza Makieta „Nad dachami Kwidzyna”
      • Szlak wąskotorowy – Gospodarstwo w Lichnówkach
      • Szlak wąskotorowy – Przy ambonie
      • Szlak wąskotorowy – przez Żuławy
      • Szlak wąskotorowy z pastwiskiem
      • Szlak wąskotorowy z kapliczką
  • Modele
    • Transport wojska (eszelon)
    • Ławka dworcowa
    • Lokomotywownia z Cisnej-Majdanu
    • Berliet GBH
    • Polska furmanka
    • Węglarka „Es”
    • Rumpler RuV 29 i RuV 31
  • Imprezy
    • 2025
      • Intermodellbau 2025 Dortmund
      • Festiwal Kultury Modelarskiej – Olsztyn 5-6 kwietnia 2025
      • Modeltrein Expo On traXS 2025 – Utrecht
      • Kozy 2025 – Prezentacja Modułowej Makiety Kolejowej
      • 12. Mittenwalder Modellbahntage 2025
      • Chemnitzer Modelltage 2025
    • 2024
      • Expo – Trains Luksemburg 2024
      • Pokaz makiety Wysoka Gorzowska w Krzyżu Wielkopolskim
      • Gera 2024 – wystawa makiet
      • Poznań 2024 – Targi Hobby
      • Czyżowice 2024 – Prezentacja Makiety Modułowej
      • Rybnik 2024 – Prezentacja Makiety Modułowej w Kopalni Ignacy
      • Lipsk 2024 – Hobby Messe
      • Francja 2024 – Ramma
      • II Wystawa Realistycznych Makiet Kolejowych w Redzie
      • XIII Festiwal Kultury Modelarskiej w Olsztynie
      • Modeltrein Expo On traXS 2024 – Utrecht
      • Wystawa z okazji 50-lecia Klubu MEC01 – Münchberg 2024
      • 11. Wystawa Makiet Kolejowych w Mittenwalde k./Berlina
      • Kozy 2024 – Prezentacja modułowej makiety kolejowej
    • 2023
      • Kühlungsborn 2023 – wystawa makiet kolejowych
      • Luxembourg 2023 – 40. Expo Trains
      • Poznań 2023 – Salon Hobby
      • Gera 2023 – wystawa makiet
      • Lipsk 2023 – Modell-Hobby-Spiel
      • Mini wystawa makiet kolejowych w Kwidzynie
      • Piotrków Trybunalski 2023- VI Trybunały Modelarstwa Kolejowego
      • Reda 2023 – Wystawa realistycznych makiet kolejowych
      • Stęszew 2023 – spotkanie przy makiecie
      • Modeltrein Expo On traXS 2023 – Utrecht
      • Kozy 2023 – Prezentacja modułowej makiety kolejowej
      • Mittenwalde 2023 – 10. Mittenwalder Modellbahntage
    • 2022
      • Kühlungsborn 2022 – wystawa makiet kolejowych
      • Gangelt 2022 – 25. Wystawa Modelarska
      • Gera 2022 – wystawa makiet
      • Poznań 2022 – Salon Hobby
      • Lipsk 2022 – Modell-Hobby-Spiel
      • Rybnik 2022 – Prezentacja makiety modułowej
      • Hochdorf 2022 – Wystawa w szwajcarskim Modellbahn- Expo
      • „Złote myśli” uczestników spotkania
      • Reda 2022 – spotkanie przy makiecie
      • Kozy 2022 – prezentacja makiety modułowej
      • Modeltrein Expo On traXS! 2022 – Utrecht
      • Mittenwalde 2022 – wystawa makiet
      • Czyżowice 2022 – spotkanie przy makiecie
      • Chemnitz 2022 – wystawa makiet
      • I Festiwal Modeli Kartonowych w Redzie
    • 2021
      • Warszawa 2021 – wystawa makiet w Stacji Muzeum
      • Lipsk 2021 – Modell-Hobby-Spiel
      • Kühlungsborn 2021 – wystawa makiet
      • Reda 2021 – Sylwestrowe warsztaty modelarskie
    • 2020
      • Luxembourg 2020 – Model Train
      • Rijswijk 2020 – Prezentacja makiety
      • Utrecht 2020 – OnTraXS!
      • Reda 2020 – Spotkanie przy makiecie
      • Lahnstein 2020 – 18 International Modellbahntage
      • Mittenwalde 2020 – wystawa makiet
    • 2019
      • Tychy 2019 – spotkanie przy makiecie
      • Zgierz 2019 – Warsztaty modelarskie
      • Poznań 2019 – Salon Hobby
      • Gera 2019 – wystawa makiet
      • Lipsk 2019 – Modell-Hobby-Spiel
      • Noc Muzeów – Olsztyn 2019
      • Bytom 2019 – Prezentacja makiety wąskotorowej na Industriadzie
      • Lipusz 2019 – prezentacja makiety Sopockiego Klubu Modelarzy Kolejowych
      • Modeltrein Expo On traXS! 2019 – Utrecht
      • Münchberg 2019 – Prezentacja makiety
      • Czyżowice 2019 – spotkanie przy makiecie
      • Görlitz 2019 – wystawa makiet kolejowych
    • 2018
      • Tczew 2018 – Kolej na Niepodległą!
      • Salon modelarstwa HOBBY w Poznaniu – XV edycja
      • Lipsk 2018 – Modell-Hobby-Spiel
      • Bytom 2018 – Prezentacja makiety wąskotorowej na Industriadzie
      • Rijswijk 2018 – Prezentacja makiety
      • Reda 2018 – Warsztaty Modelarskie PMM H0
      • Miniaturowa Polska – Gliwice 2018
      • Lahnstein 2018 – 16 International Modellbahntage
      • Czyżowice 2018 – spotkanie przy makiecie
      • Berlin 2018 – 7. Internationale Modellbahn Ausstellung
    • 2017
      • Lipsk 2017 – Modell-Hobby-Spiel
      • Szczecin 2017 – Prezentacja makiety
      • Radom 2017 – Prezentacja makiety
      • Piotrków Trybunalski 2017 – IV Piotrkowskie Trybunały Modelarstwa Kolejowego
      • Luxembourg 2017 – Expo Trains
      • Lahnstein 2017 – 15 International Modellbahntage
      • Gangelt 2017 – prezentacja makiety
      • Francja – Trainsmania 2017
      • Czyżowice 2017 – Spotkanie przy makiecie
      • Czyżowice 2017 – Warsztaty Modelarskie PMM H0
      • Bytom 2017 – Prezentacja makiety
    • 2016
      • Poznań 2016 – Salon Hobby
      • Niemcy 2016 – Wakacje PMMH0
      • Lobau 2016 – Prezentacja makiety
      • Piotrków Trybunalski 2016 – III Piotrkowskie Trybunały Modelarstwa Kolejowego
      • Wolsztyn 2016 – Parada parowozów
      • Gdynia 2016 – Warsztaty Modelarskie TT
      • Modeltrein Expo On traXS! 2016 – Utrecht
      • Lahnstein 2016 – 14 International Modellbahntage
      • Reda 2016 – Warsztaty Modelarskie PMM H0
      • Czyżowice 2016 – Spotkanie przy makiecie
      • Berlin 2016 – 6. Internationale Modellbahn Ausstellung
    • 2015
      • Poznań 2015 – Warsztaty Modelarskie PZMK
      • Lipsk 2015 – Modell-Hobby-Spiel
      • Olsztyn 2015 – Wystawa małych modelarskich makiet
      • Podlasie 2015 – wakacje PMM H0
      • Ostrołęka 2015 – Festyn Dworcowy
      • Piotrków Trybunalski 2015 – II Piotrkowskie Trybunały Modelarstwa Kolejowego
      • Pobiedziska 2015 – Spotkanie przy makiecie
      • Noc Muzeów 2015
      • Sinsheim 2015 – 3 Faszination Modellbahn
      • Lahnstein 2015 – 13 International Modellbahntage
      • Czyżowice 2015 – Spotkanie przy makiecie
    • 2014
      • Tychy 2014 – Sylwester przy makiecie
      • Poznań 2014 – Salon Hobby
      • Istebna 2014 – Spotkanie przy makiecie
      • Gdańsk 2014 – Noc Muzeów
      • Żuławy 2014 – wycieczka PMM H0
      • Münchberg 2014 – Prezentacja makiety
      • Cisna Majdan 2014 – Prezentacja makiety
      • Sinsheim 2014 – 2 Faszination Modellbahn
      • Poznań 2014 – Warsztaty Modelarskie PZMK
      • Czyżowice 2014 – Spotkanie przy makiecie
    • 2013
      • Reda 2013 – Sylwester przy makiecie
      • Poznań 2013 – Salon Hobby
      • Lipsk 2013 – Modell-Hobby-Spiel
      • Gdańsk 2013 – Targi Gra i Zabawa
      • Kłodawa 2013 – Spotkanie przy makiecie
      • Rogalinek 2013 – Spotkanie przy makiecie
      • Luxembourg 2013 – Expo Trains
      • Modeltrein Expo On traXS! 2013 – Utrecht
      • Poznań 2013 – Warsztaty Modelarskie PZMK
      • Lahnstein 2013 – 11 International Modellbahntage
    • 2012
      • Reda 2012 – Sylwester przy makiecie
      • Poznań 2012 – Salon Hobby
      • Lipsk 2012 – Modell-Hobby-Spiel
      • Zabrodzie 2012 – Rodzinne Warsztaty Modelarskie
      • Dortmund 2012 – Intermodellbau
      • Modeltrein Expo On traXS! 2012 – Utrecht
      • Czyżowice 2012 – spotkanie przy makiecie
      • Lahnstein 2012 – 10 International Modellbahntage
      • Poznań 2012 – Warsztaty Modelarskie PZMK
    • 2011
      • Poznań 2011 – Salon Hobby
      • Rybnik 2011 – Prezentacja makiety
      • Sopot 2011 – Spotkanie przy makiecie
      • Radom 2011 – Prezentacja makiety
      • Modeltrein Expo On traXS! 2011 – Utrecht
    • 2010
      • Poznań 2010 – Salon Hobby
      • Lipsk 2010 – Modell-Hobby-Spiel
      • Braniewo 2010 – Prezentacja makiety
      • Zabrodzie 2010 – Rodzinne Warsztaty Modelarskie
      • Czyżowice 2010 – Spotkanie przy makiecie
      • Poznań 2010 – Warsztaty Modelarskie PZMK
    • 2009
      • Poznań 2009 – Salon Hobby
      • Lipsk 2009- Modell-Hobby-Spiel
      • Rogalinek 2009 – Spotkanie przy makiecie
      • Reda 2009 – Spotkanie przy makiecie
      • Poznań 2009 – Warsztaty Modelarskie PZMK
    • 2008
      • Poznań 2008 – Salon Hobby
      • Rzeszów 2008 – Prezentacja makiety
      • Rybnik 2008 – Prezentacja makiety
    • 2007
      • Rybnik 2007 – Prezentacja makiety
      • Lipsk 2007- Modell-Hobby-Spiel
      • Bytom 2007 – Spotkanie przy makiecie
    • 2006
      • Poznań 2006 – Salon Hobby
    • 2005
      • Gdańsk 2005 – Targi Trako
      • Radom 2005 – Prezentacja makiety
  • Warsztat
  • Porady
    • Prowadzenie ruchu pociągów na makiecie
    • Praca manewrowa na stacji Wysoka (przykład)
    • Przyczynek do prowadzenia ruchu kolejowego na makiecie modułowej
    • System zależności w urządzeniach srk makiety małej stacji na linii jednotorowej
    • Zależność: rozjazd – semafor(y)
    • Zależność: rozjazd – wykolejnica
    • Realistyczna makieta na niewielkiej powierzchni – czy jest to możliwe?
    • O co chodzi w epokach modelarskich?
  • Felietony
    • Moich kilka spostrzeżeń o modelarstwie kolejowym – felieton Leszka Lewińskiego cz.1
    • Gdzie są wystawy modelarstwa kolejowego? – felieton Leszka Lewińskiego cz.2
    • „Jestem modelarzem kolejowym…”. Czy aby na pewno? – felieton Leszka Lewińskiego cz.3
    • Publiczność: czyli przez kogo i jak oglądane są modele kolejowe – felieton Leszka Lewińskiego cz. 4
    • Więcej realizmu na makiecie – felieton Leszka Lewińskiego cz. 5
    • Makieta kolejowa – modułowa czy prezentacyjna? – felieton Leszka Lewińskiego cz. 6
    • Dlaczego nie zawsze warto kupować w sklepie modelarskim? -felieton Leszka Lewińskiego cz. 7
    • Modelarstwo kolejowe – zawsze trochę kompromisu – Felieton Franza Rittiga
  • Media o nas
  • Kontakt
  • O nas
  • Ekipa
  • Makieta
    • H0
      • Stacja Lewin Leski
      • Stacja Okunin
      • Stacja Zielona
      • Stacja Klecza Górna
      • Stacja Wysoka Gorzowska
      • Stacja Żelistrzewo
      • Stacja Alt Warnow
      • Żwirownia Roszków
      • Przystanek Karnin Gorzowski
      • Ładownia szlakowa
      • Tunel Rydułtowy
      • Szlak dwutorowy „Podlesie”
      • Przystanek Teodorowo
      • Szlak z przejściem na plażę
      • Szlak ze złomowym taborem
      • Szlak z wiaduktem drogowym
      • Szlak klubowy z łąką
      • Szlak klubowy z polem
      • Szlak na Mazurach
      • Stacja techniczna Gorzów
      • Stacja techniczna Oblotka
    • H0e
      • Stacja Rusinowo Wąskotorowe
      • Przystanek Bożepole Mazurskie
      • Szlak jednotorowy Kwidzyn – Mareza Makieta „Nad dachami Kwidzyna”
      • Szlak wąskotorowy – Gospodarstwo w Lichnówkach
      • Szlak wąskotorowy – Przy ambonie
      • Szlak wąskotorowy – przez Żuławy
      • Szlak wąskotorowy z pastwiskiem
      • Szlak wąskotorowy z kapliczką
  • Modele
    • Transport wojska (eszelon)
    • Ławka dworcowa
    • Lokomotywownia z Cisnej-Majdanu
    • Berliet GBH
    • Polska furmanka
    • Węglarka „Es”
    • Rumpler RuV 29 i RuV 31
  • Imprezy
    • 2025
      • Intermodellbau 2025 Dortmund
      • Festiwal Kultury Modelarskiej – Olsztyn 5-6 kwietnia 2025
      • Modeltrein Expo On traXS 2025 – Utrecht
      • Kozy 2025 – Prezentacja Modułowej Makiety Kolejowej
      • 12. Mittenwalder Modellbahntage 2025
      • Chemnitzer Modelltage 2025
    • 2024
      • Expo – Trains Luksemburg 2024
      • Pokaz makiety Wysoka Gorzowska w Krzyżu Wielkopolskim
      • Gera 2024 – wystawa makiet
      • Poznań 2024 – Targi Hobby
      • Czyżowice 2024 – Prezentacja Makiety Modułowej
      • Rybnik 2024 – Prezentacja Makiety Modułowej w Kopalni Ignacy
      • Lipsk 2024 – Hobby Messe
      • Francja 2024 – Ramma
      • II Wystawa Realistycznych Makiet Kolejowych w Redzie
      • XIII Festiwal Kultury Modelarskiej w Olsztynie
      • Modeltrein Expo On traXS 2024 – Utrecht
      • Wystawa z okazji 50-lecia Klubu MEC01 – Münchberg 2024
      • 11. Wystawa Makiet Kolejowych w Mittenwalde k./Berlina
      • Kozy 2024 – Prezentacja modułowej makiety kolejowej
    • 2023
      • Kühlungsborn 2023 – wystawa makiet kolejowych
      • Luxembourg 2023 – 40. Expo Trains
      • Poznań 2023 – Salon Hobby
      • Gera 2023 – wystawa makiet
      • Lipsk 2023 – Modell-Hobby-Spiel
      • Mini wystawa makiet kolejowych w Kwidzynie
      • Piotrków Trybunalski 2023- VI Trybunały Modelarstwa Kolejowego
      • Reda 2023 – Wystawa realistycznych makiet kolejowych
      • Stęszew 2023 – spotkanie przy makiecie
      • Modeltrein Expo On traXS 2023 – Utrecht
      • Kozy 2023 – Prezentacja modułowej makiety kolejowej
      • Mittenwalde 2023 – 10. Mittenwalder Modellbahntage
    • 2022
      • Kühlungsborn 2022 – wystawa makiet kolejowych
      • Gangelt 2022 – 25. Wystawa Modelarska
      • Gera 2022 – wystawa makiet
      • Poznań 2022 – Salon Hobby
      • Lipsk 2022 – Modell-Hobby-Spiel
      • Rybnik 2022 – Prezentacja makiety modułowej
      • Hochdorf 2022 – Wystawa w szwajcarskim Modellbahn- Expo
      • „Złote myśli” uczestników spotkania
      • Reda 2022 – spotkanie przy makiecie
      • Kozy 2022 – prezentacja makiety modułowej
      • Modeltrein Expo On traXS! 2022 – Utrecht
      • Mittenwalde 2022 – wystawa makiet
      • Czyżowice 2022 – spotkanie przy makiecie
      • Chemnitz 2022 – wystawa makiet
      • I Festiwal Modeli Kartonowych w Redzie
    • 2021
      • Warszawa 2021 – wystawa makiet w Stacji Muzeum
      • Lipsk 2021 – Modell-Hobby-Spiel
      • Kühlungsborn 2021 – wystawa makiet
      • Reda 2021 – Sylwestrowe warsztaty modelarskie
    • 2020
      • Luxembourg 2020 – Model Train
      • Rijswijk 2020 – Prezentacja makiety
      • Utrecht 2020 – OnTraXS!
      • Reda 2020 – Spotkanie przy makiecie
      • Lahnstein 2020 – 18 International Modellbahntage
      • Mittenwalde 2020 – wystawa makiet
    • 2019
      • Tychy 2019 – spotkanie przy makiecie
      • Zgierz 2019 – Warsztaty modelarskie
      • Poznań 2019 – Salon Hobby
      • Gera 2019 – wystawa makiet
      • Lipsk 2019 – Modell-Hobby-Spiel
      • Noc Muzeów – Olsztyn 2019
      • Bytom 2019 – Prezentacja makiety wąskotorowej na Industriadzie
      • Lipusz 2019 – prezentacja makiety Sopockiego Klubu Modelarzy Kolejowych
      • Modeltrein Expo On traXS! 2019 – Utrecht
      • Münchberg 2019 – Prezentacja makiety
      • Czyżowice 2019 – spotkanie przy makiecie
      • Görlitz 2019 – wystawa makiet kolejowych
    • 2018
      • Tczew 2018 – Kolej na Niepodległą!
      • Salon modelarstwa HOBBY w Poznaniu – XV edycja
      • Lipsk 2018 – Modell-Hobby-Spiel
      • Bytom 2018 – Prezentacja makiety wąskotorowej na Industriadzie
      • Rijswijk 2018 – Prezentacja makiety
      • Reda 2018 – Warsztaty Modelarskie PMM H0
      • Miniaturowa Polska – Gliwice 2018
      • Lahnstein 2018 – 16 International Modellbahntage
      • Czyżowice 2018 – spotkanie przy makiecie
      • Berlin 2018 – 7. Internationale Modellbahn Ausstellung
    • 2017
      • Lipsk 2017 – Modell-Hobby-Spiel
      • Szczecin 2017 – Prezentacja makiety
      • Radom 2017 – Prezentacja makiety
      • Piotrków Trybunalski 2017 – IV Piotrkowskie Trybunały Modelarstwa Kolejowego
      • Luxembourg 2017 – Expo Trains
      • Lahnstein 2017 – 15 International Modellbahntage
      • Gangelt 2017 – prezentacja makiety
      • Francja – Trainsmania 2017
      • Czyżowice 2017 – Spotkanie przy makiecie
      • Czyżowice 2017 – Warsztaty Modelarskie PMM H0
      • Bytom 2017 – Prezentacja makiety
    • 2016
      • Poznań 2016 – Salon Hobby
      • Niemcy 2016 – Wakacje PMMH0
      • Lobau 2016 – Prezentacja makiety
      • Piotrków Trybunalski 2016 – III Piotrkowskie Trybunały Modelarstwa Kolejowego
      • Wolsztyn 2016 – Parada parowozów
      • Gdynia 2016 – Warsztaty Modelarskie TT
      • Modeltrein Expo On traXS! 2016 – Utrecht
      • Lahnstein 2016 – 14 International Modellbahntage
      • Reda 2016 – Warsztaty Modelarskie PMM H0
      • Czyżowice 2016 – Spotkanie przy makiecie
      • Berlin 2016 – 6. Internationale Modellbahn Ausstellung
    • 2015
      • Poznań 2015 – Warsztaty Modelarskie PZMK
      • Lipsk 2015 – Modell-Hobby-Spiel
      • Olsztyn 2015 – Wystawa małych modelarskich makiet
      • Podlasie 2015 – wakacje PMM H0
      • Ostrołęka 2015 – Festyn Dworcowy
      • Piotrków Trybunalski 2015 – II Piotrkowskie Trybunały Modelarstwa Kolejowego
      • Pobiedziska 2015 – Spotkanie przy makiecie
      • Noc Muzeów 2015
      • Sinsheim 2015 – 3 Faszination Modellbahn
      • Lahnstein 2015 – 13 International Modellbahntage
      • Czyżowice 2015 – Spotkanie przy makiecie
    • 2014
      • Tychy 2014 – Sylwester przy makiecie
      • Poznań 2014 – Salon Hobby
      • Istebna 2014 – Spotkanie przy makiecie
      • Gdańsk 2014 – Noc Muzeów
      • Żuławy 2014 – wycieczka PMM H0
      • Münchberg 2014 – Prezentacja makiety
      • Cisna Majdan 2014 – Prezentacja makiety
      • Sinsheim 2014 – 2 Faszination Modellbahn
      • Poznań 2014 – Warsztaty Modelarskie PZMK
      • Czyżowice 2014 – Spotkanie przy makiecie
    • 2013
      • Reda 2013 – Sylwester przy makiecie
      • Poznań 2013 – Salon Hobby
      • Lipsk 2013 – Modell-Hobby-Spiel
      • Gdańsk 2013 – Targi Gra i Zabawa
      • Kłodawa 2013 – Spotkanie przy makiecie
      • Rogalinek 2013 – Spotkanie przy makiecie
      • Luxembourg 2013 – Expo Trains
      • Modeltrein Expo On traXS! 2013 – Utrecht
      • Poznań 2013 – Warsztaty Modelarskie PZMK
      • Lahnstein 2013 – 11 International Modellbahntage
    • 2012
      • Reda 2012 – Sylwester przy makiecie
      • Poznań 2012 – Salon Hobby
      • Lipsk 2012 – Modell-Hobby-Spiel
      • Zabrodzie 2012 – Rodzinne Warsztaty Modelarskie
      • Dortmund 2012 – Intermodellbau
      • Modeltrein Expo On traXS! 2012 – Utrecht
      • Czyżowice 2012 – spotkanie przy makiecie
      • Lahnstein 2012 – 10 International Modellbahntage
      • Poznań 2012 – Warsztaty Modelarskie PZMK
    • 2011
      • Poznań 2011 – Salon Hobby
      • Rybnik 2011 – Prezentacja makiety
      • Sopot 2011 – Spotkanie przy makiecie
      • Radom 2011 – Prezentacja makiety
      • Modeltrein Expo On traXS! 2011 – Utrecht
    • 2010
      • Poznań 2010 – Salon Hobby
      • Lipsk 2010 – Modell-Hobby-Spiel
      • Braniewo 2010 – Prezentacja makiety
      • Zabrodzie 2010 – Rodzinne Warsztaty Modelarskie
      • Czyżowice 2010 – Spotkanie przy makiecie
      • Poznań 2010 – Warsztaty Modelarskie PZMK
    • 2009
      • Poznań 2009 – Salon Hobby
      • Lipsk 2009- Modell-Hobby-Spiel
      • Rogalinek 2009 – Spotkanie przy makiecie
      • Reda 2009 – Spotkanie przy makiecie
      • Poznań 2009 – Warsztaty Modelarskie PZMK
    • 2008
      • Poznań 2008 – Salon Hobby
      • Rzeszów 2008 – Prezentacja makiety
      • Rybnik 2008 – Prezentacja makiety
    • 2007
      • Rybnik 2007 – Prezentacja makiety
      • Lipsk 2007- Modell-Hobby-Spiel
      • Bytom 2007 – Spotkanie przy makiecie
    • 2006
      • Poznań 2006 – Salon Hobby
    • 2005
      • Gdańsk 2005 – Targi Trako
      • Radom 2005 – Prezentacja makiety
  • Warsztat
  • Porady
    • Prowadzenie ruchu pociągów na makiecie
    • Praca manewrowa na stacji Wysoka (przykład)
    • Przyczynek do prowadzenia ruchu kolejowego na makiecie modułowej
    • System zależności w urządzeniach srk makiety małej stacji na linii jednotorowej
    • Zależność: rozjazd – semafor(y)
    • Zależność: rozjazd – wykolejnica
    • Realistyczna makieta na niewielkiej powierzchni – czy jest to możliwe?
    • O co chodzi w epokach modelarskich?
  • Felietony
    • Moich kilka spostrzeżeń o modelarstwie kolejowym – felieton Leszka Lewińskiego cz.1
    • Gdzie są wystawy modelarstwa kolejowego? – felieton Leszka Lewińskiego cz.2
    • „Jestem modelarzem kolejowym…”. Czy aby na pewno? – felieton Leszka Lewińskiego cz.3
    • Publiczność: czyli przez kogo i jak oglądane są modele kolejowe – felieton Leszka Lewińskiego cz. 4
    • Więcej realizmu na makiecie – felieton Leszka Lewińskiego cz. 5
    • Makieta kolejowa – modułowa czy prezentacyjna? – felieton Leszka Lewińskiego cz. 6
    • Dlaczego nie zawsze warto kupować w sklepie modelarskim? -felieton Leszka Lewińskiego cz. 7
    • Modelarstwo kolejowe – zawsze trochę kompromisu – Felieton Franza Rittiga
  • Media o nas
  • Kontakt

„Jestem modelarzem kolejowym…”. Czy aby na pewno? – felieton Leszka Lewińskiego cz.3

2023-12-27

Modele kolejowe są produkowane i sprzedawane od bardzo wielu lat. Większość młodszych kolejowych hobbystów pewnie nawet nie wie, że wszystko zaczęło się od blaszanych pociągów-zabawek (tylko dość umownie przypominających oryginały), które dołączano w formie gadżetów do… czekoladek. Z pewnością wielu osobom bliższe są czasy tak zwanej „politechnizacji młodzieży”, czyli lata 60., 70., a nawet 80. XX wieku. Wówczas synonimem modelu kolejowego w Polsce była nazwa PIKO. U wielu osób, zwłaszcza nieco mniej lub w ogóle nie związanych z „branżą”, ta nazwa i ten obraz modeli kolejowych – widziany przez pryzmat wyrobów dostępnych w sklepach Centralnej Składnicy Harcerskiej (CSH) – pozostał zresztą do dziś.

Świat miniaturowej kolei w naszym kraju zmienił się dopiero, gdy (jeszcze w czasach funkcjonowania CSH) zobaczyliśmy produkty innych firm modelarskich: Liliput i Roco. Były one znacznie droższe niż PIKO, ale też prezentowały się o niebo lepiej. Transformacja ustrojowa spowodowała, że dostęp do modeli z firm, o których istnieniu przeciętny polski hobbysta kolejowy w ogóle nie wiedział, stał się w końcu możliwy. Wówczas dowiedzieliśmy się o takich markach (istniejących od wielu lat na rynkach Europy Zachodniej) jak Märklin, Fleischmann, Rivarossi i wielu innych. Coraz częstsza i łatwiejsza komunikacja z Zachodem umożliwiła wielu osobom odwiedzenie tamtejszych targów modelarskich oraz zaglądnięcie do sklepów z modelami kolejowymi. Pamiętam jak pierwszy raz po wejściu do berlińskiego „Turberg’a” zobaczyłem w gablotach modele parowozów firm Micro-Metakit i Fulgurex oraz wielkoskalowe modele taboru Dingler’a. Długo wtedy liczyłem liczbę zer w cenach, które ustawiono obok tych rarytasów. Były tam wartości przekraczające 10 tysięcy niemieckich marek (bo taka waluta wówczas obowiązywała w Niemczech).

Obecnie, dzięki otwarciu granic, Internetowi i temu, że żyjemy de facto w „globalnej wiosce”, możemy kupić praktycznie wszystko, co zostało wyprodukowane i jest oferowane na różnych rynkach. Ba, nawet możemy zamówić sobie model unikatowy, jednostkowy w firmie, a właściwie w manufakturze, zajmującej się tego typu produkcją. Oczywiście unikatowość modelu ma swoje odbicie w jego cenie. Dlatego w zbiorach polskich miłośników modeli kolejowych częściej można zobaczyć wyroby produkowane masowo niż unikatowe dzieła skonstruowane na przykład przez mechaników precyzyjnych zajmujących się taką dziedziną. Rzecz to normalna, wszak nie wszyscy jeżdżą samochodami marki Rolls-Royce, Bentley lub Lexus, chociaż doskonale wiemy, że to świetne pojazdy. Właściwie – zapewne – najlepsze z dostępnych. Po prostu większości nie stać na ich kupno i eksploatację. Jaki związek ma to porównanie z modelarstwem kolejowym? Pewnie wielu stwierdzi, że bardzo ścisły. Dlatego polscy modelarze z reguły mają w swych zbiorach modele tańsze, a zatem i z pewnością gorsze od tych z najwyższej półki.

W tym miejscu pozwolę sobie nie zgodzić się z taką opinią. Otóż zastanówmy się o kim mówimy? O modelarzach! Skoro o modelarzach, a nie o kolekcjonerach lub o zbieraczach fabrycznych modeli, to takie odniesienie do samochodów jest nieprawdziwe i traci sens. Stwierdzić chyba trzeba, że słowo „zbieracz” należałoby u nas często zastąpić określeniem „kupowacz”. To właśnie jest jednym z nieszczęść w polskim modelarstwie kolejowym. Jakże często – na przykład na różnych modelarskich forach lub w komentarzach na stronach internetowych – można znaleźć takie słowa piszącego: „… jestem modelarzem kolejowym”. Czy aby na pewno? – zapytam. A jakie są twoje modelarskie dokonania? Bardzo często odpowiedź brzmi: „mam wszystkie modele lokomotyw takiej to, a takiej firmy i jeżdżę z nimi na imprezy”. Drążąc temat dalej trzeba by delikwenta zapytać: a co przebudowałeś, ulepszyłeś, zmieniłeś – kolego modelarzu – w swoich modelach? Wówczas z reguły okazuje się, że… NIC, bo to są… bardzo ładne i dobre modele. Dlatego słowo „modelarz” należałoby napisać właśnie tak – w cudzysłowie, gdyż takiemu osobnikowi bardzo, bardzo daleko do modelarstwa.

Niegdyś podczas rozmowy z Jarosławem Ochędzkim – znakomitym łódzkim modelarzem-taborowcem, usłyszałem, że dla niego modelarstwo to własnoręczna budowa modelu od podstaw. Tworzy się wówczas lokomotywę tak, jak samemu się chce. Jest to wówczas niepowtarzalny i jednostkowy produkt, w dodatku taki, jaki sobie twórca wymarzył, zaplanował i… zbudował. Piękna, prosta i jednocześnie genialna definicja modelarstwa z najwyższej półki. Rzeczą oczywistą jest, że nie wszyscy modelarze potrafią samodzielnie zbudować model lokomotywy od podstaw, ale modelarz to również taka osoba, która potrafi – wykorzystując fabryczny produkt – udoskonalić go, przebudować, no i co najważniejsze, upodobnić do oryginału. Chyba nikt nie zaprzeczy, że seryjnie produkowane w wielu tysiącach egzemplarzy modele po wyjęciu ich z pudełka z reguły bardziej przypominają plastikową zabawkę niż replikę oryginału.

Gdy któryś z tak zwanych „modelarzy” pisze lub mówi, że firma produkująca modele powinna wypuścić taki, a nie inny model, z takim to numerem i w takim malowaniu, i że rzekomo tacy jak on potencjalni nabywcy powinni sterować profilem produkcji, to od razu przypomina mi się rozmowa z głównym konsultantem do spraw profilu produkcji jednej z firm modelarskich. Powiedział on wprost, że oczekiwania jednostki, a nawet pewnych grup, niestety nie liczą się. Model wytwarzany masowo musi być stosunkowo prosty, łatwy w produkcji (a przede wszystkim w montażu), a przez to tani i dobrze sprzedawalny. Najlepiej dla… dzieci, bo one szybko go zniszczą i rodzice będą zmuszeni kupić następny. A modelarze? Modelarze nie potrzebują gotowych, fabrycznych modeli, gdyż na bazie tego, co wytwarza przemysł potrafią zrobić sobie prawdziwe dzieło sztuki. Przykładem tego niech będą chociażby modelarskie dokonania Tomka Florczaka. Nie czekał on, aż „wyjdzie” polski parowóz Pt31. Kupił lokomotywę serii 19 w niemieckim wykonaniu i przebudował ją na polską maszynę.

Podobnie uczynił z wieloma innymi seryjnie produkowanymi lokomotywami i wagonami. Zrobił tak, bo jest Modelarzem (świadomie napisałem wielką literą). Piszę tutaj o taborze, ale sytuacja wygląda bardzo podobnie, a wręcz tak samo, gdy popatrzymy na dokonania makieciarzy – modelarzy budujących infrastrukturę kolejową, otoczenie kolei i elementy szeroko rozumianego krajobrazu. Poustawianie plastikowych imitacji budynków bez choćby ich pomalowania, zawsze powoduje, że wyglądają one na… plastikowe. Nie wspomnę już o takich detalach jak otwarte okno, uchylone drzwi, których nie ma w „kupnych” zestawach. Modelarstwo w tej „branży” nie polega na tym, aby: kupić – skleić – postawić. Właśnie, choćby owo „postawić”. Jakże często na makietach można dostrzec obiekty budowlane lewitujące na przykład narożnikiem nad podłożem.

Budowa makiety kolejowej wymaga od osoby podejmującej takie wyzwanie dużej wiedzy branżowej. Oczywiście wówczas, gdy chce ona zbudować makietę będącą modelem kolei, a nie „kolejkę”. Dawno, dawno temu, gdy modelarstwo kolejowe w Polsce dopiero raczkowało, Stefan Smolis napisał w jednej z książek, że modelarz porywający się na budowę makiety powinien być przede wszystkim doskonałym obserwatorem rzeczywistości, a ponadto trochę przyrodnikiem, trochę geografem, budowlańcem, architektem, czyli takim człowiekiem renesansu. To stwierdzenie pozostaje z pewnością aktualne także i dzisiaj. Wielokrotnie powtarzałem i powtarzam modelarzom, że chcąc budować model kolei należy przede wszystkim dobrze poznać oryginał. Jak odtwarzając rzeczywistość w miniaturze można powiedzieć, że prawdziwa kolej mnie nie interesuje, zajmuję się tylko jej modelem? Przy takim podejściu do tematu powstają zwykle makiety obarczone wieloma błędami. Wymienię choćby kilka z nich. Pierwszy to „syndrom płaskiej deski”. Komuś, kto nie zapoznał się z zasadami kształtowania budowli ziemnych i odwodnieniem torowisk wydaje się, że na stacji jest płasko jak na stole i… już. Drugi częsty błąd to niepoprawne kształtowanie skarp przekopów i nasypów. Są one zwykle zbyt strome, nieprawidłowo ukształtowane i nie noszące w sobie cech wykonania ich przez człowieka (a nie przez naturę). Obiekty inżynieryjne – mosty, wiadukty, estakady – często są posadowione tak, że wjazd na nie pierwszego pociągu spowodowałby ich zawalenie, a przynajmniej deformację. Wspomnę też o kompletnie wadliwie wykonanych i ustawionych elementach urządzeń sterowania ruchem kolejowym, oświetlenia itd. itp. Kuriozum to samodzielne projektowanie przez budowniczych makiet układów torowych i połączeń torów. Tam dopiero widać, że takowy „projektant” nie ma w ogóle pojęcia o kolei, a nawet ma kłopoty z podstawami geometrii. I tak oto powstają karykatury modeli, które są po prostu zwykłymi „kolejkami” – zabawkami do przepuszczania po nich najczęściej równie „kolejkowego” taboru. A to przecież – powtórzę po raz enty – nie ma nic wspólnego z modelarstwem, a budowniczego takich „dzieł” trudno nazwać modelarzem.

Podsumowanie będzie w zasadzie bardzo krótkie. Dla modelarza kolejowego, czy to taborowca, czy też makieciarza, naprawdę jest mało ważne jakie wyroby gotowe oferuje na rynku modelarski przemysł. Modelarz wykorzysta dostępne produkty jako bazę do budowy swojego modelu lub zakupi wyłącznie półprodukty do dalszego ich wykorzystania. Modelarz to nie „kupowacz gotowców”. To nawet nie „zbieracz” czy też kolekcjoner (posiadający w swoich gablotach nawet unikatowe egzemplarze). Modelarz to ten, który tworzy. Jak mawiali często nestorzy polskiego modelarstwa kolejowego – wspominani już przeze mnie w poprzednich felietonach panowie Tadeusz Dąbrowski i Jerzy Korczak Ziołkowski – modelarz to twórca, a każdy twórca to oczywiście rzemieślnik, ale także po trosze artysta. Jeżeli zaś artysta, to ten, który dąży do stworzenia dzieła na miarę Leonarda da Vinci, Bethowena, Wita Stwosza, czy Chopina i nie zadawala się jarmarcznym obrazkiem z jeleniem na rykowisku bądź muzyką disco-polo. No i koniecznie trzeba pamiętać, że właściciela kolekcji nawet najwspanialszych obrazów nie można nazwać malarzem. Ktoś inny może na wyrywki znać utwory wybitnych kompozytorów, ale jeśli sam nie potrafi grać lub aranżować, to przecież jasne, że na pewno nie jest muzykiem. Mało tego, pewnie nie odważył by się nim nazwać. Jakże często kolejowi hobbyści o tym zapominają mówiąc: „jestem modelarzem kolejowym”. Zapytam więc kolejny raz: czy aby na pewno?

Udostępnij

Felietony

Leszek Lewiński

  • O nas

    Witajcie na naszej stronie. To miejsce, w którym dzielimy się z modelarzami kolejowymi naszym czasem, wiedzą i emocjami. Modelarstwo to nie tylko budowa makiet czy taboru. To także pasjonujące spotkania, warsztaty oraz inne wydarzenia w kraju i zagranicą, a co za tym idzie, ciekawe miejsca, makiety, ludzie. Znajdziecie tu opisy naszych makiet, modeli oraz relacje z modelarskich wyjazdów bliższych i dalszych.
  • Zobacz nasze filmy na youtube

  • Polub nas na facebooku

    Facebook Pagelike Widget
  • Najnowsze artykuły

    • Wysoka Gorzowska w Le Train 5/2025
    • Intermodellbau 2025 Dortmund
    • Festiwal Kultury Modelarskiej – Olsztyn 5-6 kwietnia 2025
    • Modeltrein Expo On traXS 2025 – Utrecht
    • Kozy 2025 – Prezentacja Modułowej Makiety Kolejowej
  • Nasze najbliższe wydarzenia

    Wystawa makiet Kolejowych w Redzie

    Pokaz Makiety Modułowej w Lipuszu

    hobbymesse Lipsk

    Modellbahnausstellung OMC Gera



  • INFORMACJE PRAWNE

    Wszystkie publikacje na tej stronie są własnością autorów i nie można wykorzystywać ich bez zgody. Kopiowanie, powielanie i wykorzystywanie publikacji oraz fotografii bez zgody autorów jest zabronione.


© pmmh0.pl 2024 - Grupa Modelarska

Kontynuując przeglądanie tej witryny, wyrażasz zgodę na korzystanie przez nas z plików cookie.